• Η δειλία μπορεί να ξεπεραστεί αν και οι ίδιοι βοηθήσουν το παιδί. Τα μικρά παιδιά συχνά είναι πιο συνεσταλμένα από τα μεγαλύτερα, επειδή κάθε μέρα βιώνουν νέες καταστάσεις • Εάν οι ίδιοι οι γονείς είναι δειλοί στις καθημερινές τους επαφές είναι βέβαιο ότι αποτελούν πρότυπο συνεσταλμένης συμπεριφοράς. Να μην ξεχνούν ότι το παιδί τους έχει την προσοχή του στραμμένη πάνω τους • Το παιδί παίρνει θετικά μηνύματα, όταν βλέπει τους γονείς του να είναι ομιλητικοί, να συμμετέχουν σε διάφορες δραστηριότητες να ανταποκρίνονται σε χαιρετισμούς κ.τ.λ • Όταν το παιδί ακούει τους γονείς να μιλάνε για τους φίλους τους και για το πόσο απολαμβάνουν την παρέα τους, μαθαίνει ότι ο σκοπός της απόκτησης κοινωνικών ικανοτήτων είναι να νιώσουν πιο ευτυχισμένοι και πλήρεις • Πολλές φορές το παιδί θέλει να πάρει πρωτοβουλία, όμως νιώθει ανασφάλεια μην τυχόν κάνει κάποιο λάθος • Το παιδί χρειάζεται επιβεβαίωση και αποδοχή • Για τον παραπάνω λόγο είναι απαραίτητο να ενθαρρύνουν το παιδί να εκφράζει ελεύθερα τα συναισθήματα του • Χρειάζεται να του δείχνουν εμπιστοσύνη • Πρέπει να το παροτρύνουν να αναλαμβάνει πρωτοβουλίες και να το επαινούν κάθε φορά που κάνει κάτι καλό, προσέχοντας τις λέξεις που χρησιμοποιούν για να τονίσουν την ευχαρίστηση τους. Για παράδειγμα να του πουν «Η Γεωργία
Ορισμένες κατευθυντήριες γραμμές προκειμένου να βοηθήσετε το ντροπαλό παιδί να ξεπεράσει τη συστολή και την αμηχανία είναι οι ακόλουθες: Αποφύγετε τις παρατηρήσεις και την αρνητική κριτική (π.χ. "ήσουν κακό παιδί που δεν χαιρέτησες τον κύριο που συναντήσαμε", "αμάν πια πάλι τα ίδια έκανες, καθόσουν μόνος σου και δεν έπαιζες με τα άλλα παιδάκια στο πάρτυ"). Προσπαθήστε μέσα από τη συζήτηση να ανακαλύψετε την πραγματική αιτία που κρύβεται πίσω από τη συστολή που νιώθει το παιδί σας. Εξηγείστε του πως είναι φυσιολογικό να νιώθει μια μικρή ανησυχία κάθε φορά που βιώνει μια νέα κατάσταση (π.χ. όταν ξεκινά για πρώτη φορά τη φοίτηση στον παιδικό σταθμό ή στο νηπιαγωγείο). Μοιραστείτε με το παιδί σας μια δική σας εμπειρία που σας έφερε σε αμηχανία και σας προκάλεσε συστολή. Πείτε του χρησιμοποιώντας απλά και κατανοητά για τη χρονολογική του ηλικία λόγια πως και εσείς κάποιες φορές νιώθετε ντροπή κάποιες όταν έρχεστε αντιμέτωποι με μια νέα κατάσταση. Αναθέστε στο παιδί πρωτοβουλίες (π.χ. αφήστε το να επιλέξει το δώρο που θα προσφέρει σε ένα συμμαθητή του, δώστε του την ευκαιρία να επιλέξει τι θα φορέσει σε ένα παιδικό πάρτυ, προτείνετε να πάρει τηλέφωνο ένα φίλο του και να τον προσκαλέσει στο σπίτι να παίξουν κ.ά.). Στη συνέχεια επιβραβεύστε το για αυτά που έκανε.
Καλό είναι να έχετε κατά νου, ότι η διαπαιδαγώγησή σας δεν είναι αυτή που οδήγησε το παιδί σε αυτήν τη συμπεριφορά. Κατά πάσα πιθανότητα το παιδί σας γεννήθηκε με μια πιο ντροπαλή ιδιοσυγκρασία . Ο γενετικός του κώδικας είναι αυτός που το ωθεί να είναι πιο ευαίσθητο και αγχώδες κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες. Ο φόβος που δείχνει το παιδί σας στις κοινωνικές συναναστροφές είναι αληθινός . Οι κοινωνικές συναναστροφές στις οποίες δεν είναι συνηθισμένο και δεν του αρέσουν διεγείρουν το νευρικό του σύστημα και του προκαλούν εσωτερική αναταραχή, από αύξηση των καρδιακών παλμών, μέχρι ιδρωμένες παλάμες και χλώμιασμα. Δεν είναι ότι το μυαλό του ντροπαλού παιδιού διαφέρει σε δομή από το μυαλό των άλλων παιδιών, απλά συγκεκριμένα μέρη του εγκεφάλου είναι πιο ευαίσθητα . Και αυτές οι ευαισθησίες θα το ακολουθήσουν από την παιδική ηλικία στην ενήλικη ζωή του. Τα καλά νέα είναι ότι μπορούμε να βοηθήσουμε τα παιδιά αυτά να νιώσουν πιο άνετα μέσα σε κοινωνικές ομάδες και να μειώσουν τους φόβους τους με τις δεξιότητες που μπορούμε να τους διδάξουμε.
Υποστηρίξτε το παιδί σας. Μπορείτε να το βοηθήσετε να εξασκηθεί και να του δώσετε την ευκαιρία να περνά χρόνο με άλλους ανθρώπους αλλά και να το υποστηρίζετε όταν βλέπετε ότι δεν νιώθει καθόλου άνετα. Καταρχάς, δώστε του χρόνο. Μην το αναγκάζετε να πηγαίνει στην αγκαλιά κάποιου με τον οποίο δεν έχει οικειότητα αλλά μην το παρακάνετε με το κανάκεμα γιατί έτσι του στέλνετε το μήνυμα ότι βρίσκεται σε μία πολύ τρομακτική κατάσταση.
Τα ντροπαλά παιδιά συνήθως έχουν κάποια κοινά χαρακτηριστικά. Ο διευθυντής του Ινστιτούτου Συστολής στο Πανεπιστήμιο Indiana Southeast Bernardo Carducci λέει ότι «Όταν οι γονείς αναγνωρίσουν αυτές τις φυσικές συμπεριφορές, μπορούν να δουλέψουν μαζί τους και όχι εναντίον τους.» Ποιες είναι αυτές; -Τα ντροπαλά παιδιά είναι συνήθως αυτοδύναμα, έχουν έντονη ενσυναίσθηση, αλλά σπάνια τους αρέσει να δοκιμάζουν νέα πράγματα. -Κατά κανόνα καθυστερούν να «ζεσταθούν», να μπουν στο κλίμα και να προσαρμοστούν σε μία νέα κατάσταση. -Μπορεί να θέλουν να κοινωνικοποιηθούν, αλλά αποφεύγουν να προσεγγίσουν τους άλλους, γιατί φοβούνται ή γιατί δεν ξέρουν τον τρόπο. «Είναι σημαντικό να προσεγγίζουν νέες καταστάσεις με τον δικό τους ρυθμό, όχι με τον δικό μας», λέει ο Carducci. Οι γονείς που έχουν οι ίδιοι υπάρξει ντροπαλοί ως παιδιά, ξέρουν πολύ καλά αφενός ότ ι δεν χρειάζεται να πιέζουν το παιδί να συμμετέχει στα κοινά, καθώς και ότι δεν πρέπει να του βάζουν ταμπέλες ή να το κάνουν να νιώθει άσχημα για όλα αυτά που η συστολή του το εμποδίζει να κάνει. Καταλαβαίνουν, επίσης, πώς νιώθει το παιδί τους εκείνη την ώρα και προσπαθούν να μπουν στη θέση του. Ο εκπαιδευτικός, σχολικός σύμβουλος και συγγραφέας παιδικών βιβλίων Michael Reist συμπληρώνει, ότι δεν θα πρέπει να προσπαθούμε
Top Tips Ενισχύστε την αυτοπεποίθησή του. Βοηθήστε το να νιώσει ότι είναι ικανό όσο και κάθε άλλο συνομήλικο παιδάκι. Επισημάνετέ του τα θετικά στοιχεία του χαρακτήρα του. Μην του ασκείτε πίεση , αλλά αντίθετα δείξτε του την κατανόησή σας. Δείξτε εμπιστοσύνη στις δυνατότητές του, ώστε να καλλιεργήσει μέσα του τα εφόδια που του είναι απαραίτητα για να τα βγάλει πέρα στη μετέπειτα ζωή του. Αφήστε το να κάνει λάθη , φροντίζοντας παράλληλα να μαθαίνει από αυτά. Τα παιδιά που δεν φοβούνται να κάνουν λάθη, ρισκάρουν περισσότερο κάθε φορά που παίρνουν πρωτοβουλίες. Αφήστε το παιδί σας να πάρει πρωτοβουλίες και να λαμβάνει μόνο του κάποιες αποφάσεις που δεν θα θέτουν, βέβαια, σε κίνδυνο την ασφάλειά του. Μπορείτε, για παράδειγμα, να το αφήσετε να αποφασίσει μόνο του ποιο φόρεμα ή ποιο παντελόνι θα φορέσει στο πάρτι που το έχουν καλέσει.