Συνεργάστηκε η δρ. Μαρία Αθ. Ψωμά, M.D., Ph.D., DU, ιατρός-μικροβιολόγος, Ιατρική της Παχυσαρκίας, διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών, Ιατρική & Χειρουργική της Παχυσαρκίας (Πανεπιστήμιο Παρισιού VI)
Οι περισσότεροι από εμάς θεωρούν πως η διατροφή είναι το μοναδικό «όπλο» για την απώλεια βάρους και της συντήρησής του σε φυσιολογικά επίπεδα. Η αλήθεια, όμως, είναι ότι η επίλυση του προβλήματος της παχυσαρκίας είναι πολυπαραγοντική.
Σαφώς η διατροφή αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο, από εκεί και πέρα όμως εμπλέκονται διάφοροι παράγοντες που επηρεάζουν, από προβλήματα υγείας, τοξίνωσης, διαταραχές ορμονών και ελλείψεις βιταμινών μέχρι και η μόλυνση του περιβάλλοντος. Διάβασε παρακάτω ποιες είναι οι πιο συχνές αιτίες που μπλοκάρουν το μεταβολισμό και κατ’ επέκταση την απώλεια βάρους και πώς πρέπει να φερθείς σε κάθε περίπτωση για να καταλήξεις να έχεις λεπτό και υγιές σώμα.
Γιατί δεν αδυνατίζω; 7 λόγοι που δεν χάνεις άλλο βάρος:
*Ένοχος Νο 1: Ένα άγνωστο πρόβλημα υγείας
Κάθε σωστή προσπάθεια απώλειας βάρους επιβάλλει αρχικά την επίσκεψη σε έναν ειδικό, ο οποίος θα προχωρήσει στη λήψη του πλήρους ιατρικού ιστορικού σου.
- Θα ζητήσει να κάνεις ορισμένες αιματολογικές εξετάσεις, ώστε να διαγνωστούν ή να αποκλειστούν τυχόν διαταραχές σε ηπατική, νεφρική ή θυρεοειδική λειτουργία.
- Επίσης, θα ζητήσει τη μέτρηση των επιπέδων λιπιδίων, του σιδήρου, ορισμένων βιταμινών και ορμονών (ινσουλίνη, κορτιζόλη).
- Με βάση όλα αυτά θα σε κατευθύνει στον τύπο διατροφής που πρέπει να ακολουθήσεις. Σήμερα, πέρα από τις κλασικές εξετάσεις, υπάρχουν και πολύ πιο εξειδικευμένες, όπως η διατροφογενετική, τα τεστ δυσανεξίας, η μέτρηση ελεύθερων ριζών, που βοηθούν πάρα πολύ στην αποτοξίνωση και, κατά συνέπεια, στη λιπόλυση, με την καθοδήγηση ενός έμπειρου, εξειδικευμένου ιατρού.
*Ένοχος Νο 2: Ο υποθυρεοειδισμός
Το 50% του πληθυσμού, και ιδιαίτερα οι γυναίκες, έχουν κάποιο πρόβλημα με το θυρεοειδή αδένα. Απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή, γιατί ακόμη και με φυσιολογικές αιματολογικές εξετάσεις μπορεί να μη λειτουργεί ικανοποιητικά.
- Εκτός από την απόκτηση περιττών κιλών, οι διαταραχές του θυρεοειδούς και, κυρίως, ο υποθυρεοειδισμός προκαλεί επίσης δυσκοιλιότητα, κόπωση, αϋπνία, ξηρά μαλλιά, τριχόπτωση, εύθραυστα νύχια, ατονία και μειωμένη λίμπιντο.
- Βέβαια, ο υποθυρεοειδισμός δικαιολογεί την αύξηση του βάρους κατά 4-5 κιλά περίπου, οπότε αν το δικό σου πρόβλημα είναι μεγαλύτερο, σίγουρα και η κακή διατροφή σου έχει συμβάλλει σημαντικά.
- Πάντως, με την καθοδήγηση από έναν ενδοκρινολόγο και μια θεραπεία υποκατάστασης των θυρεοειδών ορμονών η κομψή σιλουέτα σου θα επιστρέψει.
*Ένοχος Νο 3: Η έλλειψη βιταμινών
Ο μεταβολισμός αποτελεί ένα σύνολο χημικών αντιδράσεων, όπου οι βιταμίνες παίζουν το ρόλο ενζύμων και μεσολαβητών. Εάν υπάρχουν ανεπάρκειες σε αυτές, ο μεταβολισμός μειώνεται και μπλοκάρεται η απώλεια βάρους.
- Υπάρχουν πια ειδικές εξετάσεις (μέτρηση οξειδωτικού στρες, διατροφογενετική, αιματολογικές) που εκτιμούν τα επίπεδα και το είδος των βιταμινών που χρειάζεται ο καθένας, σε συνδυασμό με τη συμπτωματολογία.
- Δυστυχώς, η σύγχρονη διατροφή δεν μπορεί να καλύψει αυτές τις ανεπάρκειες. Οι τροφές που φθάνουν σε εμάς δεν έχουν πια την ίδια διατροφική αξία που είχαν κάποτε.
- Υπολογίζεται ότι σήμερα χρειαζόμαστε 10 μερίδες λαχανικών για να πάρουμε τα ίδια θρεπτικά συστατικά που θα παίρναμε από 1 μερίδα 50 χρόνια πριν. Αξίζει δε να σημειωθεί ότι οι μεγαλύτερες ανεπάρκειες βιταμινών καταγράφονται σε παχύσαρκα άτομα.
*Ένοχος Νο 4: Οι τοξίνες
Η επιβάρυνσή μας από τοξικές ενώσεις έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις. Βαριά μέταλλα, φυτοφάρμακα, ζιζανιοκτόνα, συντηρητικά αθροίζονται στο σώμα μας και αποθηκεύονται κυρίως στα λιποκύτταρα.
- Οι τοξίνες, εκτός από το θυρεοειδή, επηρεάζουν τις βασικές ορμόνες ελέγχου βάρους (ινσουλίνη, λεπτίνη, αυξητική ορμόνη, οιστρογόνα, τεστοστερόνη), όπως και την αντίδρασή μας στο στρες, ενώ αλλάζουν το φυσιολογικό 24ωρο ρυθμό, που ελέγχει τη συμπεριφορά μας στο φαγητό.
- Η επίδραση των τοξινών σε κάθε άτομο είναι γενετικώς προκαθορισμένη: υπάρχουν άνθρωποι που τις κινητοποιούν και τις αποβάλλουν καλά και άλλοι όχι.
- Πρακτικές που βοηθούν είναι η κατανάλωση οργανικών τροφών (μπρόκολο, πράσινο τσάι, νεροκάρδαμο, αγκινάρα, ψάρια με χαμηλή περιεκτικότητα σε υδράργυρο, όπως άγριος σολομός και σαρδέλες), το νερό φίλτρου, η τακτική άσκηση, η σάουνα και το χαμάμ και η εξασφάλιση στον οργανισμό των απαραίτητων βιταμινών.
*Ένοχος Νο 5: Το «άρρωστο» έντερο
Στο πλαίσιο της αποτοξίνωσης, είναι βασικό το υγιές έντερο. Το έντερο αποικίζεται από τρισεκατομμύρια φιλικά βακτηρίδια, τα οποία αποτελούν ένα από τα βασικότερα όργανα του ανοσοποιητικού συστήματος.
- Το άγχος, η λάθος διατροφή, τα επεξεργασμένα τρόφιμα, η ζάχαρη το καταστρέφουν, με αποτέλεσμα να αρρωσταίνει, να μην απορροφώνται οι βιταμίνες, ο οργανισμός να νοσεί, π.χ., ευερέθιστο έντερο, δυσκοιλιότητα, χρόνια κόπωση, δερματικά προβλήματα κ.ά., το ανοσοποιητικό να αποδυναμώνεται και ο μεταβολισμός να επιβραδύνεται.
- Σε τέτοιες περιπτώσεις βοηθά σημαντικά ένα τεστ δυσανεξίας. Αυτό θα εντοπίσει τις τροφές που αρρωσταίνουν το έντερό σου, ώστε να τις αποφεύγεις και έτσι να ξεμπλοκάρει ο μηχανισμός της αποτοξίνωσης και να αδυνατίσεις.
- Παράλληλα, ο ιατρός σου θα κρίνει αν χρειάζεσαι τη λήψη προβιοτικών συμπληρωμάτων, για να ενισχυθεί η μικροχλωρίδα του εντέρου.
*Ένοχος Νο 6: Η ανεπαρκής ενυδάτωση
Η μειωμένη πρόσληψη νερού δυσχεραίνει την αποβολή τοξινών, τη ρύθμιση του σακχάρου και την καύση των λιπαρών οξέων.
- Όταν αφυδατώνεται ο οργανισμός, «χαμηλώνει» τους ρυθμούς εργασίας του, κατακρατεί υγρά και αποθηκεύει λίπος.
- Το σώμα μας αποτελείται κατά 70% από νερό. Όταν δεν πίνουμε αρκετό, αφενός προκαλείται δυσκοιλιότητα και αφετέρου δεν επέρχεται κορεσμός. Ο οργανισμός μεταφράζει το αίσθημα της δίψας σε πείνα.
- Θυμήσου να πίνεις πάντα 1-2 ποτήρια νερό πριν από κάθε γεύμα. Έτσι, μειώνεται η ποσότητα της τροφής που χωράει στο στομάχι σου και προκαλείται πιο εύκολα ο κορεσμός. Επίσης, κατά τη διάρκεια της ημέρας χρειάζεται να πίνεις τουλάχιστον 10 ποτήρια νερό.
*Ένοχος Νο 7: Οι φλεγμονές
Η φλεγμονή αποτελεί μέρος του φυσιολογικού αμυντικού συστήματος του οργανισμού ενάντια σε μικρόβια, ιούς, τοξικές ουσίες κ.ά.
- Προκαλείται από μια σειρά από γεγονότα που καταλήγουν στην ενεργοποίηση των λευκών αιμοσφαιρίων και την έκκριση χημικών ουσιών (κυτταροκίνες) για να αντιμετωπίσουν τους εισβολείς. Αν και δεν προκαλεί πάντα συμπτώματα, το σίγουρο πια είναι ότι οδηγεί σε παχυσαρκία.
- Επίσης, τα λιποκύτταρα, ειδικά στην περιοχή της κοιλιάς, είναι άρρωστα κύτταρα που εκκρίνουν φλεγμονώδεις ουσίες, δημιουργώντας ένα μεταβολικό χάος και αυξάνοντας την όρεξη.
- Τη λύση σε μια τέτοια κατάσταση θα δώσει ο γιατρός σου. Αρχικά θα αναζητηθεί το αίτιο της φλεγμονής και μετά θα κληθείς να ακολουθήσεις αντιφλεγμονώδη διατροφή με πολλές φυτικές ίνες, ανεπεξέργαστα προϊόντα, τροφές πλούσιες σε Ω-3, αγνό παρθένο ελαιόλαδο και καθόλου ζάχαρη.